Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. prof. Adama Grucy CMKPGRUCA ORTHOPAEDIC AND TRAUMA TEACHING HOSPITAL

Dom Zdrowia Palladium

Do 1940 roku przy ulicy Dzielnej w Warszawie był szpital dla dzieci chorych na gruźlicę kości i stawów. W grudniu 1940 roku Niemcy włączyli ul. Dzielną ze szpitalem do getta żydowskiego, wobec czego pacjentów i szpital postanowiono przenieść do nowego miejsca.

Wkrótce znaleziono nową lokalizację dla szpitala w Otwocku, przy ulicy Reymonta 56, w drewnianym pensjonatowym budynku Palladium.

Przeniesienie szpitala wspomagały: Warszawskie Towarzystwo Przeciwgruźlicze, Liga Szkolna Przeciwgruźlicza, Sekcja Zdrowia Społecznego Komitetu Samopomocy Społecznej (Rada Główna Opiekuńcza), Warszawskie Towarzystwa Medycyny Zapobiegawczej, Ubezpieczalnia Społeczna i Polski Czerwony Krzyż. Wspólnym wysiłkiem, przy udziale Zarządu Miejskiego w Otwocku, w czasie okupacyjnej nędzy dokonano przeniesienia szpitala i zorganizowano 100 łóżkowy dom dziecka dla dzieci chorych na gruźlicę kości i stawów. Kierownikiem i organizatorem „domu” był dr Eugeniusz Mianowski. Stworzono nowoczesny zakład wyposażony w sprzęt przewieziony z ulicy dzielnej, taki jak: aparat rtg, narzędzia chirurgiczne, wyposażenie pracowni analitycznej i lampy kwarcowe.

W maju 1941 roku kierownikiem zakładu został wykwalifikowany ortopeda dr med. Józef Wolszczan. Jego nowoczesne w owym czasie metody operowania gruźlicy układu ruchu dawały bardzo dobre wyniki i stały się wzorcowymi. Podręcznik dr Wolszczana pt. „Gruźlica kostno-stawowa” był w latach powojennych zalecany przez ministra zdrowia jako instruktażowy. Następnym kierownikiem był chirurg dr med. Stanisław Białecki.

Przy sanatorium istniała szkoła pod nazwą Publiczna Szkoła Powszechna Specjalna.

W czerwcu 1948 roku Wioska Szwajcarska została przekazana Wydziałowi Zdrowia miasta Warszawy, który przeznaczył ją na Prewentorium dla dzieci chorych na gruźlicę.

W roku 1950 Wioska Szwajcarska przeszła pod zarząd Powiatowego Zespołu Sanatoriów Przeciwgruźliczych w Otwocku, który przeprofilował ją na Sanatorium dla dzieci z gruźlicą płuc.

Pod koniec 1951 roku zapadła decyzja o przeznaczeniu wioski na leczenie dzieci z gruźlicą kostno-stawową i połączenia z Palladium.

Powstała nowa duża jednostka, której nadano nazwę sanatorium gruźlicy kostno-stawowej im. Janka Krasickiego.

Dnia 9 grudnia 2022 r. Muzeum Ziemi Otwockiej przekazało kamienną płytę upamiętniającą powstanie Wioski Szwajcarskiej - Don Suisse Samodzielnemu Publicznemu Szpitalowi Klinicznemu im. prof. Adama Grucy CMKP. Płyta wraz z wystawą przedstawiającą kadry z filmu Bohdana Poręby „Wyspa wielkiej nadziei” dostępna jest dla pacjentów i odwiedzających w budynku administracji Szpitala.

Zespół sanatoriów

Na początku lat 50-tych odnotowano lawinowy wzrost zachorowań na gruźlicę kostno-stawową. Wymusił on utworzenie nowych miejsc leczenia w placówkach zdrowia.

Prewentorium po Don Suisse przeprofilowano na Sanatorium gruźlicy kostno-stawowej i przyłączono do Palladium rozwijając tym samym 600 łóżek.

Po trzech latach zwiększono liczbę łóżek przyłączając 150 łóżkowy oddział w Anielinie. W 1958 roku do sanatorium przyłączono nowo otwarty 180 łóżkowy oddział dla dorosłych z traktem operacyjnym w Świdrze, zorganizowanym w obiekcie będącym własnością Z.Z. Pracowników Poczty. Liczba łóżek zakładu osiągnęła 930.

Dzięki zastosowaniu nowoczesnego operacyjnego sposobu leczenia gruźlicy kostno-stawowej prowadzonego przez uczniów prof. Adama Grucy (konsultanta zakładu), prof. Stefana Malawskiego i doc. Jerzego Sowińskiego, uzyskano rewelacyjne wyniki w szybkim i skutecznym usuwaniu następstw zakażenia gruźliczego we wszystkich grupach wiekowych operowanych i leczonych pacjentów, porównywalne z wynikami najlepiej wyposażonych światowych ośrodków leczenia gruźlicy narządu ruchu.

W 1965 roku rozpoczęto przenoszenie pacjentów do nowych obiektów. Trwało to kilka lat w miarę oddawania do użytku budynków nowego sanatorium. Również w 1965 roku do nowego budynku przeniesiono pacjentów z Wioski Szwajcarskiej. W następnym roku dołączyli do nich chorzy z Anielina i Bermanówki, zaś w końcu roku 1968 przeniesiono oddziały ze Świdra i trakt operacyjny z sanatorium im. F. Dzierżyńskiego, który umieszczono w drugim pawilonie nowego budynku.

Wysoki sześciopiętrowy budynek miał pomieścić dwa obejścia operacyjne, laboratorium, pracownie rentgenowską, pomieszczenia rehabilitacyjne i bibliotekę. Roboty budowlane zakończyły się w 1971 roku, kiedy oddano do użytku salę teatralną i dydaktyczną.

Wojewódzki Zespół Traumatologii, Ortopedii i Rehabilitacji

Na dalszy rozwój jednostki miały wpływ dwa czynniki: rozszerzenie wskazania do operacyjnego leczenia gruźlicy kostno-stawowej, które znacznie skraca czas pobytu w sanatorium oraz szybko zmniejszająca się zachorowalność u dzieci i dorosłych. W tej sytuacji przeprofilowano placówkę. W dniu 11 września 1973 roku, Sanatorium im. J Krasickiego zostało przekształcone w Wojewódzki Zespół Traumatologii, Ortopedii i Rehabilitacji. Równocześnie zlikwidowano Wojewódzki Oddział Ortopedii, który mieścił się w Szpitalu Czerniakowskim w Warszawie. W nowym zespole 500 łóżek przeznaczono dla traumatologii, ortopedii i rehabilitacji, a 150 dla gruźlicy kostno-stawowej. Nastąpiła reorganizacja całego szpitala: powstały cztery oddziały urazowo-ortopedyczne, utworzono oddział septyczny, pozostawiono oddział rehabilitacyjny. Na potrzeby pacjentów z gruźlicą kostno-stawową powstały cztery oddziały: jeden dla dzieci, dwa dla dorosłych i jeden dla chorych przetokowych septycznych. W związku ze zmniejszającą się zachorowalnością, oddziały gruźlicy kostno-stawowej zaczęły się zapełniać pacjentami z chorobami ortopedycznymi o etiologii niegruźliczej, takimi jak: nowotwory, zmiany zapalne i zwyrodnieniowe, wady wrodzone i cywilizacyjne schorzenia kręgosłupa.

Zmiany, zmiany

Poczynając od skromnego wojennego „Domu zdrowia dla dzieci chorych na gruźlicę kości i stawów”, szpital był zakładem zmieniającym wielokrotnie nazwę i siedzibę, a dwukrotnie patrona;

• 1941 - Dom Zdrowia
• 1946 - Wioska Szwajcarska - Palladium
• 1957 - Państwowy Zespół Sanatoriów Przeciwgruźliczych
• 1961 - Państwowe Sanatorium Przeciwgruźlicze im. Janka Krasickiego
• 1973 - Wojewódzki Zespół Traumatologii, Ortopedii i Rehabilitacji im. Janka Krasickiego
• 1975 - Kliniczny Szpital Zespolony Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego im. Janka Krasickiego
• 1982 - Państwowy Szpital Kliniczny Nr 2 CMKP w Warszawie im. Janka Krasickiego
• 1990 - Państwowy Szpital Kliniczny Nr 2 CMKP w Warszawie im. prof. Adama Grucy
• 1998 - Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. prof. Adama Grucy Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego

Aby w szkole leczyć

Szkoła podstawowa działająca w Szpitalu Klinicznym w Otwocku ma długą historię, powstała w wyniku połączenia w 1951 roku dwóch oddzielnie funkcjonujących placówek leczniczo-oświatowych: szkoły w sanatorium Palladium i szkoły w prewentorium Wioska Szwajcarska.

W roku szkolnym 1953/54 Kuratorium Okręgu Szkolnego Warszawskiego wydało decyzję połączenia obydwu szkół w jedną placówkę oświatową.

W ten sposób powstała szkoła w Sanatorium im. J. Krasickiego, z dyrektorem Bolesławem Kaczorem.

W roku szkolnym 1953/54 w szkole pracowało 18 pedagogów. Liczba hospitalizowanych uczniów wynosiła od 350 do 386. Lekcje odbywały się w salach chorych. W jednej sali znajdowało się od 25 do 30 łóżek.

Szkoła realizowała program szkoły masowej. Zadaniem szkoły sanatoryjnej było wyrównanie braków i przekazywanie wiedzy na poziomie danej klasy.

W szkole pracowało wielu wybitnych nauczycieli, jak Zofia Słobodzian, autorka książki „Twórcza praca Dziecka”, czy dr Tadeusz Kott, autor pracy „Wychowanie dzieci w zakładach leczniczych”.

Szkoła prowadziła również zajęcia pozaszkolne: koło filatelistyczne, literackie, kukiełkowe, a nawet modelarskie.

Kadry z filmu „Wyspa wielkiej nadziei” z 1957 r., reżyseria: Bohdan Poręba, scenariusz: Krystyna Gryczołowska, Bohdan Poręba, zdjęcia: Wacław Florkowski

Nowe kliniki

W 1981 roku dyrekcja CMKP powołała w miejsce dawnych oddziałów gruźliczych, Klinikę Ortopedii. Jej kierownikiem został prof. Stefan Malawski. Następczynią w 1991 roku prof. dr hab. n. med. Alicja Kiepurska-Branicka. Jej działalność była kontynuacją kierunku lat poprzednich, w których miała wybitny udział. W roku 1992 powstała Klinika Traumatologii Narządu Ruchu, której kierownikiem został doc. dr Jan Orłowski. Początkowo składała się ona z dwóch oddziałów (oddziału traumatologii ogólnej oraz oddziału urazów kończyny górnej), później dołączono jeszcze dwa kolejne oddziały urazowe (oddział uszkodzeń kolana i chirurgii artroskopowej oraz oddział uszkodzeń i patologii miednicy).

Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. prof. Adama Grucy CMKP

Kliniki w SPSK im. prof. Adama Grucy CMKP to obecnie sześć samodzielnych, niezależnych jednostek sprofilowanych, zajmujących się leczeniem pacjentów i działalnością naukowo-dydaktyczną.

Klinika Ortopedii, Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej CMKP zajmuje się leczeniem wad wrodzonych narządu ruchu u dzieci i dorosłych, przeprowadza rekonstrukcje kończyn za pomocą stabilizatorów z komputerowym wspomaganiem tego procesu. Leczeni są tu także pacjenci z deformacjami stóp, schorzeniami kręgosłupa, z nierównością kończyn oraz zaburzeniami osiowymi. W ramach Kliniki działa również Oddział replantacyjno-rekonstrukcyjny.

Klinika Ortopedii CMKP zajmuje się leczeniem patologii stawu biodrowego i kolanowego w zakresie protezoplastyk, prowadzi leczenie powikłań infekcyjnych z zakresu ortopedii oraz traumatologii narządu ruchu i specjalizuje się również w leczeniu obrażeń miednicy (złamań miednicy i panewki stawu biodrowego oraz kości krzyżowej). W ramach Kliniki działa również Pododdział ortopedii onkologicznej.

Klinika Chirurgii Urazowej Narządu Ruchu i Ortopedii CMKP zajmuje się leczeniem pacjentów głównie po urazach narządu ruchu. Poza wykonywanymi na bieżąco zabiegami z zakresu chirurgii urazowej, specjalizuje się również w leczeniu powikłań po zabiegach operacyjnych. Wykorzystuje do tego nowoczesne metody osteosyntezy, przeszczepy kości i płytkowe czynniki wzrostu.

Klinika Ortopedii i Reumoortopedii CMKP zajmuje się głównie endoprotezoplastyką stawu biodrowego i kolanowego, począwszy od pierwotnych endoprotezoplastyk, na trudnych rewizjach skończywszy. Ponadto w Klinice wykonywane są operacje korekcyjne stóp oraz operacje kończyn górnych, szczególnie w reumatoidalnym zapaleniu stawów.

Klinika Chorób Kręgosłupa i Ortopedii CMKP zajmuje się leczeniem chorób i urazów kręgosłupa u dorosłych i dzieci.

Klinika Rehabilitacji CMKP prowadzi rehabilitację ortopedyczną wczesną pourazową i pooperacyjną z zastosowaniem najnowszych osiągnięć technicznych bazując na nowoczesnych metodach fizjoterapeutycznych.

Inwestycje w SPSK im. prof. Adama Grucy CMKP w Otwocku prowadzone są nieprzerwanie od wielu lat i zmieniają zarówno komfort pracy lekarzy, jak i podnoszą jakość leczenia. Prace mające na celu przebudowę i modernizację rozpoczęto w 2007 roku. Objęły one m.in. Centralną Sterylizatornię, Blok Operacyjny, Oddział Pooperacyjny, Izbę Przyjęć Ostrego Dyżuru, Przychodnię Specjalistyczną. Na potrzeby Bloku Operacyjnego Kliniki Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej przebudowany został cały budynek dawnej sali kinowo-teatralnej. Wyremontowane zostały wszystkie oddziały kliniczne szpitala, wzniesiono nowy budynek, w którym pomieszczenia znalazły: Izba Przyjęć Planowych oraz Zakład Diagnostyki Obrazowej.

Dla Zakładu Diagnostyki Obrazowej zakupiono system rezonansu magnetycznego z niezbędnym wyposażeniem, nowoczesny tomograf komputerowy i cyfrowe aparaty rentgenowskie oraz aparat do wykonywania dwupłaszczyznowych zdjęć sylwetkowych (EOS).

Kolejne ważne inwestycje to budowa nowoczesnego pawilonu Zakładu Rehabilitacji Leczniczej, liczącego 126 łóżek i wielopoziomowego parkingu szpitalnego przeznaczonego dla około 400 samochodów.

Dla zapewnienia komfortu komunikacyjnego na terenie szpitala przebudowano drogi wewnętrzne i miejsca postojowe.

Rozbudowa i modernizacja była możliwa m.in. dzięki projektom współfinansowanymi przez Unię Europejską z Funduszu Rozwoju Regionalnego, a także środkom budżetowym i dotacjom krajowym.